Aydınlanma kavramıyla neler amaçlanmıştır?

18-19. asır felsefesinde insanoğlu için “aydınlanma” terimi ile neler amaçlanmıştır?

 

18. Ve 19. Yüzyıl felsefi yaklaşımlar, Avrupa’da toplumsal yaşantılar üstündeki köklü değişimlerin yaşandığı yılar olmuştur. Özellikle Sanayi Devrimi ve Fransız Devrimi benzer biçimde bütün dünyayı etkisi dibine alan olayların yaşandığı bu dönemde geleneksel düşünceden kopuşla birlikte aklı özgürleştirmek adına birçok değişiklik yapılmıştır.

 

18. Ve 19.yüzyıl felsefesinde “aydınlanma” olarak vasıflandırılan bir dönemdir. Aydınlanma kelime anlamı olarak, bir şeyi ortaya çıkarmak için düşünmek ve netleştirmek olarak tanımlanabilir. Bu yüzyıllarda aydınlanma hem bireysel olarak hem de sosyal olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemin düşünürleri aklı ön planda tuttuğu için “Akıl Çağı” olarakta nitelendirmek mümkündür. Çünkü bu çağlarda yaşayan insanların aklını kullanarak tüm sorunların üstesinden geleceğini ve ebedi barışa ancak bu biçimde ulaşabilecekleri düşüncesi ağır basıyordu. 18. Yüzyılda sadece dine ve geleneksel görüşe karşı gelme olmamış, ayrıca siyasi otoriteye karşıda bir isyan gerçekleştirilerek devletin gücünü zayıflatarak, bireylerin gücünün arttırılması amaçlanmıştır.

 

18. Yüzyılda ortaya çıkan liberalizm ile beraber insanların eşit ve serbest oldukları görüşü ortaya çıkmış sadece istenilen eşitlik ve özgürlük sağlanamamıştır. Bu nedenle liberalizme reaksiyon olarak “Sosyalizm” ortaya çıkmış ve eşitlik kavramının önemi vurgulanmıştır. Tüm bu gelişmelerle birlikte sanayi ve bilimde de gelişmeler süre gelmiş ve insanların hürriyet ve eşitlik anlayışlarının gelişmesi üstünde ideolojiler geliştirilmiştir. Fakat bu gelişmelerle birlikte sınıfsal ayrılıklar ortaya çıkmış ve bu konum değişik felsefi anlayışların meydana gelmesini doğurmuştur.