Analitik Kimya'da Spektrofotometri

Spektrofotometri, bir maddenin elektromanyetik radyasyona tepkisini ölçen bir analitik kimya tekniğidir. Madde tarafından emilen veya saçılan radyasyonun miktarı, maddenin konsantrasyonu, bileşimi ve yapısal özellikleri hakkında bilgi sağlar. Spektrofotometri, çeşitli endüstrilerde ve araştırma alanlarında yaygın olarak kullanılan güçlü bir analitik araçtır.

Spektrofotometreler, bir ışık kaynağı, bir tek örnek, bir dedektör ve bir kayıt cihazından oluşan enstrümanlardır. Işık kaynağı, belirli bir dalga boyu aralığında ışık üretir. Tek örnek, ışığın içinden geçmesine izin veren şeffaf bir hücreye yerleştirilir. Detektör, örneğin içinden geçen ışığın yoğunluğunu ölçer ve dalga boyuna göre bir sinyal üretir.

Maddeler, elektromanyetik radyasyona çeşitli şekillerde tepki verirler. Bazı maddeler ışığı emer, bazıları saçılır veya yansıtır ve bazıları ise hem emer hem de saçılır. Emilim, bir maddenin elektronlarını daha yüksek bir enerji seviyesine yükseltirken gerçekleşir. Saçılma ise ışığın maddenin parçacıkları ile etkileşimi sonucu yön değiştirmesidir.

Spektrofotometride, bir maddenin emilim veya saçılma spektrumu, dalga boyuna göre yoğunluğun grafiğidir. Spektrum, maddenin kimyasal yapısına özgüdür ve kimyasal tanımlama ve niceleştirme için kullanılabilir.

Spektrofotometri, geniş bir uygulama yelpazesine sahiptir:

• Kimyasal maddelerin tanımlanması ve niceleştirilmesi
• Çözeltilerdeki iyon konsantrasyonlarının belirlenmesi
• Biyolojik örneklerdeki protein ve nükleik asit konsantrasyonlarının belirlenmesi
• Çevresel numunelerdeki kirleticilerin tespiti
• Malzemelerin yapısal karakterizasyonu

Spektrofotometri, hassas, seçici ve çok yönlü bir analitik tekniktir. Maddelerin konsantrasyonunu, bileşimini ve yapısal özelliklerini belirlemede değerli bir araçtır.