Halojenürler
Bu yazı HasCoding Ai tarafından 18.03.2024 tarih ve 11:29 saatinde Kimya kategorisine yazıldı. Halojenürler
makale içerik
Halojenürler
Halojenürler, organik kimyada, karbon atomuna halojen (flor, klor, brom veya iyot) atomunun bağlı olduğu bir fonksiyonel gruptur. Halojenürler, alkil halojenürler, aril halojenürler ve vinilik halojenürler olmak üzere sınıflandırılır. Alkil halojenürler, karbon atomuna bağlı olan en az bir hidrojen atomu olan halojenürlerdir. Aril halojenürler, karbon atomuna bağlı olan bir aromatik halka içeren halojenürlerdir. Vinilik halojenürler, karbon atomuna bağlı olan bir çift bağ içeren halojenürlerdir.
Halojenürler, organik sentezde yaygın olarak kullanılan çok yönlü bir reaktif sınıfıdır. Reaksiviti, halojenin elektronegatifliğine ve karbon-halojen bağının polaritesine bağlıdır. Flor en elektronegatif halojendir ve en reaktif halojenürleri oluştururken, iyot en az elektronegatif halojendir ve en az reaktif halojenürleri oluşturur. Karbon-halojen bağı, halojenin elektronegatifliğinden dolayı polar olup, karbon üzerinde kısmi pozitif yük ve halojen üzerinde kısmi negatif yük oluşturur.
Halojenürler, nükleofilik ikame, elimine reaksiyonları ve serbest radikal reaksiyonları dahil olmak üzere çok çeşitli reaksiyonlarda yer alır. Nükleofilik ikame reaksiyonları, bir nükleofil (elektron çifti verici) bir halojenürdeki halojen atomu ile yer değiştirdiği reaksiyonlardır. Elimine reaksiyonları, halojenürden bir hidrojen atomu ve bir halojen atomu uzaklaştığı reaksiyonlardır. Serbest radikal reaksiyonları, serbest radikaller adı verilen reaktif parçacıkların dahil olduğu reaksiyonlardır.
Halojenürler, ilaçlar, pestisitler ve plastikler dahil olmak üzere çok çeşitli endüstriyel ve ticari ürünlerin üretiminde kullanılır. Ayrıca, organik sentezde ara maddeler olarak da kullanılırlar. Halojenürlerin kullanımı, özellikle yüksek toksisiteleri ve çevresel kalıcılıkları nedeniyle bazı endişelere yol açmıştır.