Kimyanın temel kanunlarını araştıralım

Kimyanın temel kanunlarını araştırınız. Bu kanunların kimya biliminin gelişimi açısından neden önemli olduğunu belirten bir poster hazırlayınız. Hazırladığınız posteri arkadaşlarınızla paylaşınız.

 

Tepkimeye giren maddeler ve oluşan ürünler üzerinde belirli oran ve kanunlar vardır. Bu kanunlar kütlenin korunumu, sabit oranlar, katlı oranlar, birleşen hacim oranları ve Avagadro yasalarıdır. Kimyasal tepkimelerde hesaplama yapılırken bu kanunlardan faydalanmamız şarttır.

 

Kütlenin korunumu yasası: Herhangi bir tepkime sırasında giren maddelerin toplam kütlesi her zaman tepkime sonucunda oluşan ürünlerin kütleleri toplamına eşit olmak zorundadır. Tepkimeyi oluşturan maddelerin cins ve sayısı ise aynı kalır. Örnek olarak tepkimeye giren elementler karbon ve hidrojen ise ürünlerde de aynı cins atomlar bulunmalıdır.

CaO + CO₂ à CaCO₃ tepkimesi sırasında 20 gram CaO ve 40 gram CO₂ bileşikleri harcandığında toplam 60 gram CaCO₃ bileşiği oluşur.

 

Sabit Oranlar Yasası: Doğada bulunan bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit ve değişmez bir oran bulunmaktadır. Bu oran tam sayılar ile ifade edilir ve sabit oran adı verilir.

SO₂ bileşiğinde kükürt atomunun kütlesi 32 oksijen atomunun kütlesi ise 16 değerindedir. Kükürt atomu 1 adet yer aldığından toplam 32 gram, oksijen atomu ise 2 adet yer aldığından toplam 32 gramdır. 32/32 eşitliğinden sabit oran “1” olarak bulunur.

 

Katlı Oranlar Yasası: Aynı elementlerin birleşerek oluşturduğu iki farklı bileşikte bir elementin miktarı sabit kalırken diğer elementlerin arasındaki orana katlı oranlar yasası adı verilir. İki farklı bileşikte katlı oran bulunabilmesi için iki adet elementten oluşması ve basit formüle sahip olması gerekir.

 

Birleşen Hacim Oranları Yasası: Gay-Lussac adındaki bilim adamı tarafından önerilen ve yalnızca gazların oluşturduğu tepkimelerde aynı şartlar altında tepkimeye giren gazların hacimleri arasında sabit oran olduğunu gösteren kanundur.

 

Avagadro Yasası: Sabit sıcaklık ve basınç altında tepkimeye giren gazlar ile tepkime sonucunda oluşan gazların hacimleri arasında sabit ve tamsayılarla ifade edilen bir oran vardır. Bu kanuna ise Avagadro yasası adı verilmiştir.