Maddenin halleri nelerdir birbiriarasında geçişler nasıl sağlanabilir?

Maddeler katı, sıvı, gaz ve plazma olmak suretiyle 4 değişik biçimde bulunabilir. Bu maddelere muayyen seviyede sıcaklık verildiğinde yada sıcaklığını başka maddelere verdiğinde hal değişimi vakası gerçekleşir. Hal değişimi esnasında ısı durağan kalır ve moleküller arasındaki potansiyel enerjinin sıcaklık verilerek veya alınarak değişmesi sağlanır. Hal değiştiren maddenin yalnızca kütlesi değişir. Oluşan madde öteki maddenin aynısı olduğu için hal değişiklikleri fizyolojik bir değişimdir.



Erime : Katı biçimde bulunan bir maddenin muayyen bir sıcaklık enerjisi alarak sıvı hale geçmiş olmasına erime ismi verilir. Bu hal değişimi esnasında maddenin kütlesi artar. Fiziksel bir değişimdir. Örnek olarak buzun eriyerek suya dönüşmesini verebiliriz.



Donma : Sıvı biçimde bulunan bir maddenin içinde bulunan ısıyı dışarı vermesiyle sıcaklık kaybederek katı biçimde geçmiş olmasına donma ismi verilir. Bu değişiklik esnasında genel hatlarıyla hacim azalır. Erime vakasının tam tersidir diyebiliriz. Diğer hal değişiminde de olduğu şeklinde fizyolojik bir değişimdir. En güzel ve akılda kalıcı misal suyun donarak buz haline geçmesidir.



Buharlaşma : Sıvı biçimde olan bir maddenin kaynama sıcaklığına kadar sıcaklık verilerek gaz hale dönüştürülmesine buharlaşma ismi verilmektedir. Endotermik bir olaydır. Bu hal değişimi esnasında ortamın ısısı azalır. Örnek olarak suyun kaynayarak buharlaşmasını gösterebiliriz.



Yoğuşma : Gaz biçimde bulunan bir maddenin sıvı haline yine dönmesi vakasına yoğuşma denir. Fiziksel değişimlerdeki tanımı elde eden bu hal değişimi sıcaklık verilmesi ile gerçekleşir. Bu hal değişimi birtakım kombi türlerinde kullanılarak enerji tasarrufu sağlamaktadır.



Süblimleşme : Katı biçimde olan bir maddenin sıvı hale geçmeden direk olarak gaz haline geçmesi vakasına sublimleşme ismi verilir. Etraftan sıcaklık alımı kanalıyla gerçekleşen bu hal değişimine en iyi misal naftalinin sublimleşmesidir.