Sosyolojinin Doğuşu: Auguste Comte ve Pozitivizm

Sosyoloji, 19. yüzyılın başlarında, toplumu sistematik bir şekilde inceleyen yeni bir sosyal bilim olarak ortaya çıktı. Bu disiplinin doğuşunda Auguste Comte'un çalışmaları belirleyici bir rol oynadı. Comte, sosyolojinin "pozitif" bir bilim olmasını savundu, yani gerçeklerin gözlem ve deney yoluyla incelenmesine dayalı olması gerektiğini ileri sürdü.

Comte, toplumsal gelişmenin üç aşamadan geçtiğine inanıyordu: teolojik aşama, metafizik aşama ve pozitif aşama. Teolojik aşamada, insanlar doğal olayları tanrıların iradesiyle açıklamaya çalışırken, metafizik aşamada soyut kavramlar ve güçler kullanıldı. Comte'a göre, insanlık pozitif aşamaya ulaştığında, bilimsel yöntemle gerçekleri nesnel bir şekilde inceleyerek toplumsal sorunları çözebilecekti.

Comte, sosyolojiyi "toplum bilimi" olarak tanımladı ve bunun hem toplumsal düzeni hem de toplumsal değişimi incelemesi gerektiğini savundu. Ona göre, toplum bir organizma gibiydi ve işlevini yerine getirmek için farklı kurumların uyum içinde çalışması gerekiyordu. Comte ayrıca, insan doğasının sosyal koşullar tarafından şekillendiğini ve toplumun bireylerin davranışlarını belirlediğini öne sürdü.

Comte'un pozitivist yaklaşımı, sosyolojinin gelişimini derinden etkiledi. Sosyologlar, toplumsal fenomenleri bilimsel yöntemler kullanarak incelediler ve nesnel, kanıta dayalı sonuçlar elde etmeye çalıştılar. Comte'un fikirleri, Émile Durkheim, Max Weber ve Karl Marx gibi sonraki sosyologlar üzerinde de önemli bir etkiye sahip oldu.