Anadolu'nun İslami İşgali

Anadolu'nun İslami işgali, 7. yüzyılda Arapların Anadolu'ya girmesiyle başlayan ve 1071 Malazgirt Savaşı'na kadar devam eden bir süreçtir. Bu süreçte Anadolu'nun büyük bir kısmı İslam hakimiyetine girmiş ve bölgenin tarihi ve kültürel yapısı üzerinde derin etkiler bırakmıştır.

Arapların Anadolu'ya girişi, 636 yılında Halife Ömer döneminde gerçekleşti. Arap orduları, Bizans İmparatorluğu'nun doğudaki topraklarına saldırarak kısa sürede Suriye ve Mezopotamya'yı ele geçirdiler. 640 yılında ise Filistin'i fetheden Arap orduları, 652 yılında İskenderiye'yi ve 661 yılında Kuzey Afrika'nın büyük bir kısmını zapt ettiler.

Arapların Anadolu'ya ilk akınları, 661 yılında gerçekleşmiştir. Arap orduları, Bizanslıların kontrolündeki Güneydoğu Anadolu bölgesine girerek Mopsuestia, Adana ve Tarsus gibi önemli kentleri ele geçirdiler. Ancak Bizanslılar, 674 yılında Arapları Anadolu'dan çıkardılar.

717 yılında yeniden başlayan Arap akınları, bu kez daha kalıcı sonuçlar doğurdu. Emevi Halifesi II. Velid döneminde, El-Habib el-Firberi komutasındaki Arap orduları, Ermenistan ve Azerbaycan'a kadar ilerleyerek 718 yılında Malatya'yı ele geçirdiler. Ardından İç Anadolu bölgesine giren Araplar, 720 yılında Ankara'yı, 722 yılında Sivas'ı ve 726 yılında Kayseri'yi fethettiler.

Arapların Anadolu'da ilerleyişi, Bizans İmparatorluğu'nun iç karışıklıkları ve taht kavgalarından da yararlandı. Bizans İmparatoru III. Leon İsauros, ikonoklazm olarak bilinen ve kutsal tasvirlerin yasaklanmasını öngören bir dini politika uygulayarak halkın büyük bir kesimini yabancılaştırdı. Bu durum, Bizans ordusunun moralini bozdu ve Arapların Anadolu'da daha kolay ilerlemelerine yol açtı.

732 yılında Malazgirt Savaşı'nda Arap orduları, Bizans ordusunu yenilgiye uğrattılar. Bu savaş, Anadolu'nun kaderinde bir dönüm noktası oldu. Savaşın sonrasında Araplar, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinin tamamını ele geçirdiler. Bizans İmparatorluğu ise sadece Batı Anadolu'da ve Trakya'da varlığını sürdürebildi.

Arapların Anadolu'yu fethinin bölge üzerinde önemli etkileri oldu. Anadolu'nun büyük bir kısmı İslamlaştı ve Arap kültürünün etkisi altına girdi. İslam hukuku, Anadolu'da uygulanmaya başlandı ve birçok Arap yerleşimi kuruldu. Aynı zamanda Anadolu'da Türkçe konuşmaya başlayan Oğuz Türkleri, İslam'ı benimsediler ve Anadolu'nun Türkleşmesine katkıda bulundular.

1071 yılında Bizans İmparatoru Romen Diyojen'in Malazgirt Savaşı'nda Selçuklu Sultanı Alparslan'a yenilmesiyle Anadolu'nun Türkleşme süreci hızlandı. Malazgirt Savaşı'nın ardından Anadolu'ya gelen Türk beylikleri, kısa sürede Anadolu'nun büyük bir kısmını ele geçirdiler ve Anadolu'da Türkdönemi başladı.