Havza ve Amasya Genelgesi

Bu yazı Hasan ERYILMAZ tarafından 30.05.2020 tarih ve 23:42 saatinde Tarih kategorisine yazıldı. Havza ve Amasya Genelgesi

makale içerik

İnternette ara Kısa Linki Kopyala

Havza Genelgesi (29 Mayıs 1919)
Mustafa Kemal, Samsun‘un İngiliz işgalinde olması nedeni ile daha güvenli ve daha rahat çalışabilmek için Havza’ya geçti. Havza Genelgesi’ni yayınlamasının nedeni; İzmir’in işgalini Türk halkına duyurmak ve milli şuur ve bilinci uyandırmaktır.

1. Halktan İzmir’in işgalini protesto eden mitingler yapmalarını ve telgraflar çekmelerini istedi. (Kendisi de ilk mitingi Havza’da yaptırdı.)

2. Halktan kesinlikle bulundukları yörelerdeki azınlıklara kötü davranmamalarını istedi. Nedeni de; Uzlaşma Devletleri’nin bunları bahane ederek daha fazla yer işgal etmelerini önlemek içindir.

Havza ve Amasya Genelgesi konu anlatımımıza Amasya Genelgesi ile devam ediyoruz.

Amasya Genelgesi (Bildirgesi) (21-22 Haziran 1919)
Genelgeyi Mustafa Kemal, Rauf Orbay, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy hazırladı. Telgrafla da Kazım Karabekir ve Mersinli Cemal Paşa’nın onayı alınmıştır. Genelgede halka ülkenin içinde bulunduğu durum anlatılmış ve çözüm önerilmiştir. Mustafa Kemal’in genelgeyi çok kişi ile hazırlamasındaki amaç kurtuluş hareketini kişisel bir hareket olmaktan çıkarıp çoğunluğun katıldığı bir hareket şekline dönüştürmektir. Genelgede şu maddeler bulunmaktadır:

1. Vatanın bütünlüğü, ulusun bağımsızlığı tehlikededir.

2. İstanbul Hükümeti üzerine düşen sorumluluğu yerine getirememektedir. (ilk kez üstü kapalı olarak İstanbul Hükümetini eleştirmiştir. İlk iki madde Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesidir.)

3. Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır. (Bu madde Kurtuluş Savaşı’nın yöntemini belirtmiş, halk işgallere karşı bir İsyana davet edilmiş, ilk kez üstü kapalı olarak ulusal egemenlik ve ulusal devlet kavramlarından söz edilmiştir.)

4. Yapılacak çalışmaları kamuoyuna duyurmak için her türlü etki ve denetimden uzak bir temsil heyeti oluşturulmalıdır.

5. Sivas’ta ulusal bir kongre düzenlenecektir. Bu kongreye her ilden halkın güvenini kazanmış üç temsilci seçilip gönderilecektir. Temsilcilerin seçimini yararlı cemiyetlerin yapmasını istemiştir.

Alınan bu kararın nedeni, Milli Mücadele taraftarı olan kişilerin seçilmesini sağlamaktır.) Can güvenliği açısından da delegelerin kimliklerinin gizli tutulmasını istemiştir.

6. Durumu uygun olan delegelerin de yöresel kongre Erzurum’a katılmasını istemiş komutanlardan da ordularını terhis etmemesini, silah ve cephanelerin teslim edilmemesini istemiştir.

ÖNEMİ: Genelgede halka içinde bulunduğu durum anlatılmış, milli şuur ve bilinç uyandırılmak istenmiş, halk işgallere karşı bir isyana davet edilmiştir. Kurtuluş Savaşının ilk önemli eylemidir. Delegelerin seçimle belirlenmesi demokratik özelliğini gösterir.

Not: Genelgeden sonra Mustafa Kemal, Padişah tarafından görevden alındığı bildirilince 7-8 Temmuz 1919’da askerlik görevinden istifa etmiştir.

Anahtar Kelimeler : Havza,Genelgesi,(29,Mayıs,1919) Mustafa,Kemal,,Samsun‘un,İngiliz,işgalinde,olması,nedeni,ile,daha,güvenli,ve,daha,rahat,çalışabilmek,için,Havza’ya,geçti..

Pinterest Google News Sitesinde Takip Et Facebook Sayfamızı Takip Et Google Play Kitaplar