Osmanlı İran Savaşları

Osmanlı İran Savaşları (1722-1746)

İran’da Safeviler (şiiler), sünnileri zorla şiileştirmeye  kalkınca iç karışıklıklar yaşanmaya başladı. Bu karışıklıklardan Rusya yararlanarak Kafkasya’yı işgal etmiş ve

İran’a girmiştir. Osmanlı kuvvetlerinin de harekete geçmesi Rusya ve Osmanlı arasında bir savaş ortamı yaratmışsa da Fransa’nın aracılığı ile İstanbul Ant. imzalanmıştır.

Osmanlı İran Savaşları konumuza İstanbul Antlaşması ile devam ediyoruz.

İstanbul Antlaşması (1724)
1- Ruslar, Dağıstan ve Hazar kıyılarını

2- Osmanlılar, İran’ın batısını Gence, Karabağ, Revan ve Tebriz’i alacaklardı.

Bu antlaşma Rusya-Osmanlı arasındaki ilk dostluk antlaşmasıdır, (ikinci ittifak, 1833 Hünkar iskelesi antlaşmasıdır.).

Bu gelişmeler üzerine İran Şahı Tahmasb, Afşar Türklerinden yardım istedi Rusya, Osm. Dev. ve Afgan  hükümdarı Eşref Han’la mücadeleye tutuştu. İran Şahına yardım eden Afşar Türklerinden Nadir Han, Osmanlı üzerine yürüdü, kısmen başarılı oldu. Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın sefere çıkmaması sonucunda Patrona Halil isyanı başladı. Bu karışıklıkta İran’la bir barış antlamasının zorunluluğu doğdu.

Ahmet Paşa Antlaşması (1732)
1-Gence, Tiflis, Dağıstan Osmanlı’da kalacak

2- Tebriz, Kirmanşah ve Hamedan İran’a verilecek

Bu antlaşmayı kabul etmeyen Afşar Türklerinden Nadir Han, savaşa devam etmiş ve Şah Tahmasb’ı ortadan kaldırarak 1736’da bir Türk soyu olan Afşar Türklerinin İran’daki hükümranlığını başlatmıştır.

Nadir Han’la Osmanlı arasında süren savaşlar 1746’ya kadar devam etmiştir. 1746’da II. Kasr-ı Şirin Antlaşması İmzalanarak İran ve Osmanlı arasındaki savaşlara son verilmiş İran’la bu güne kadar süren bir barış devri

Osmanlı Venedik Avusturya İlişkileri konumuza da bakmanızı öneririz.