Selçukluların Bir Yükseköğretim Kurumu Olan Nizamiye Medreselerini Açmalarının Sebepleri Neler Olabilir?

Büyük Selçuklu Devleti kurulduktan kısa bir müddet sonra Bu Türk devleti Abbasi halifesinin haiz olduğu bütün otoriteyi üstüne alarak İslam’ın sancak devleti haline gelmiştir. Bu dönemde kudretli Sultanların yanı sıra bilime ve edebiyata ehemmiyet veren tarihin en etken vezirlerinden kabul edilen Nizam’ül Mülk de bu durumun gelişmesinde ciddi katkılar sunmuştur.

 

Nitekim Nizamiye Medreseleri, bu büyük vezir şu demek oluyor ki Nizam’ül Mülk tarafınca Büyük Selçuklu Devleti’nin başat olduğu coğrafya üstünde ülkenin merkezi yerleşkeleri olan muhtelif şehirlerde kurdurulmuştur. Bu medreselerde hem dini ilimler bununla beraber fen bilimlerine dayalı gelişmiş bir tahsil ve tedris sistemine yapılar oluşturulmuştur. Bu medreseler yürütmüş oldukları tahsil ve tedris faaliyetleri yardımıyla devrin en gelişmiş tahsil kurumları halini almıştır.

 

Nizamiye Medreselerinin Açılış Sebepleri

• Nizamiye Medreselerinin açıldığı dönemler İslam âlemin en çokca iç çatışma yaşamış olduğu ve muhtelif mezheplerin ortaya çıkması sebebiyle bölündüğü bir dönemdir. Özellikle de Şia’nın etkinliğini gün geçtikçe arttırması Şii ulema ile başarı göstermiş bir bilimsel mücadeleye girişilmesinde bilinçli ve donanımlı Sünni din âlimlerine olan ihtiyacı arttırmıştır.
• Bu medreselerde ancak din adamı yetiştirilmemiş, devletin idaresinde kullanılmak suretiyle nitelikli devlet memurları da bu medreselere devam edenler arasından seçilmiştir.
• Bu medreseler ile okumaya gücü yetmeyen sadece kabiliyetli gençleri devlet ve millete kazandırmak amaçlanmıştır.
• Dini ilimlerin yanı sıra fen bilimlerinin gelişmesine katkı sağlanmak ve devletin ve milletin bu katkı yardımıyla kalkınması amaçlanmıştır.