Türklerin İslâmiyet’i kabul etmesinde etken olan unsurlar nelerdir?

Bir bireyin yada topluluğun İslamiyet’i kabul etmesinde kendi öz karakteri oldukca etkilidir. İnsanların bir karakteri olduğu benzer biçimde toplumların ve milletlerin de karakterleri vardır. Karakteri İslam’ın inançlarına ve öğretilerine yakın olanlar daha acele kabullenmektedirler. Türk milletinin genel karakterinde mevcud etik değerler ve öğretiler onların daha basit Müslümanlaşmasını sağlamıştır. Tabi bu mevzuda İslam’daki Allah inancına oldukca yakın olan Gök Tanrı inancının olması İslam’ın kabullenilmesinde oldukca daha çok etken olmuştur. Türkler hem iman olarak bununla birlikte toplumsal ve kültürel anlamda İslam’a oldukca yakın bir yaşam yaşamaktaydı. Beşeri ilişkileri, toplumsal ilişkileri ve insanı öğretileri İslam ile örtüşmektedir. Türkler, Talas Savaşı’ndan sonrasında şu demek oluyor ki 8.Yüzyıldan itibaren gruplar halinde İslamiyet’i kabul etmeye başladılar. Bunda etken olan en mühim unsurları şu şekildeki sıralayabiliriz:



Türkler savaşçı bir millettir. İslamiyet’teki fetih ve cihad fikirleri Türklerin uzak olduğu bir düşünde değildi. Savaşçı fikir ile cihad fikrinin uyuşması
Türklerin inandıkları Gök Tanrı inancı ve tanrının sıfatlarının İslamiyet’teki Allah inancı ve birleştirme fikriyle benzer özellikler taşıması
İslamiyet insanların doğru sözlü, cesur, yiğit olmasını öneri etmektedir. Türklerin etik değerlerindeki öğretilerin İslam’la benzerlik göstermesi
Türklerin adil olması ve dünyada üstünde adil bir idare oluşturmak istemesi ile İslam’ın hakkaniyet anlayışının aynı olması
Türkler hiç zulme boyun eğmemiştir ve her vakit karşısında yer almıştır. İslamiyet’in de zulme boyun eğmemeyi ve karşında olmayı emretmesi