Kimyada Elektroforez

Elektroforez, yüklü molekülleri elektrik alan uygulayarak ayırmaya yarayan bir laboratuvar tekniğidir. Genelde proteinleri, nükleik asitleri ve diğer biyomolekülleri ayırmak için kullanılır. Elektroforez, biyomoleküllerin moleküler boyutu, elektrik yükü ve şekline göre ayrılmasını sağlar.

Elektroforez için tipik bir cihaz, elektrik alanı oluşturabilen bir güç kaynağı, ayırma matrisi ve destek sağlayan bir jel içeren bir düzeneekten oluşur. Ayırma matrisi genellikle poliakrilamid jel veya agaroz jelden yapılır. Jel, iyonları taşıyarak elektrik alanının iletkenliğini sağlar ve gözenekli yapısı, moleküllerin boyuta göre ayrılmasına izin verir.

Elektroforez süreci, numunedeki moleküllerin jele yüklenmesiyle başlar. Güç kaynağı açıldığında, pozitif yüklü moleküller negatif elektrota doğru, negatif yüklü moleküller ise pozitif elektrota doğru hareket eder. Moleküllerin hareket hızı, boyutlarına, şekillerine ve elektrik yüklerine bağlıdır. Küçük ve yüklü moleküller daha hızlı hareket ederken, büyük ve daha az yüklü moleküller daha yavaş hareket eder.

Elektroforezün tamamlanmasının ardından, ayrılan moleküller jelde bir bant deseni oluşturur. Proteinler bir protein boyası ile boyanarak görünür hale getirilirken, nükleik asitler bir nükleik asit boyası ile görünür hale getirilir. Bantların pozisyonları, moleküllerin boyutuna ve elektrik yüküne göre belirlenir.

Elektroforez, biyomoleküllerin karakterizasyonunda, DNA parmak izinde, protein ekspresyon analizinde ve biyoteknolojik uygulamalarda yaygın olarak kullanılan çok yönlü bir tekniktir. Ayrıca, tıpta, adli tıpta ve çevresel izlemede de önemli uygulamaları vardır.