Kromatografi

Kromatografi, karmaşık karışımları bileşenlerine ayırmak ve her bir bileşenin konsantrasyonunu belirlemek için kullanılan bir analitik tekniktir. Bu teknik, karışımın belirli bir fazdan (hareketli faz) geçirilirken farklı bileşenlerinin bir sabit faz üzerindeki hareket hızındaki farklılıklara dayanır.

Kromatografi, çeşitli alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır, bunlar arasında ilaç analizi, çevresel izleme ve gıda endüstrisi yer alır. Farklı bileşenlerin ayırma mekanizmasına göre sınıflandırılan çok sayıda kromatografi tekniği vardır.

Sıvı Kromatografisi (HPLC): HPLC, sıvı bir hareketli fazın kullanıldığı bir kromatografi tekniğidir. Sabit faz, genellikle bir ayırma kolonu olarak bilinen, paketlenmiş bir malzeme veya monolitik bir yapıdan oluşur. Bileşenler, sabit fazdaki farklı etkileşimlerine bağlı olarak hareketli fazda farklı hızlarda hareket ederler.

Gaz Kromatografisi (GC): GC, gaz bir hareketli fazın kullanıldığı bir kromatografi tekniğidir. Sabit faz, genellikle bir kolon olarak bilinen, kapiler bir tüpün iç yüzeyine kaplanmış bir malzemeden oluşur. Bileşenler, sabit fazdaki farklı uçuculuklarına ve kaynamalarına bağlı olarak hareketli fazda farklı hızlarda hareket ederler.

İyon Değişim Kromatografisi (IEC): IEC, iyonların sabit fazın yüzeyindeki yüklü gruplarla etkileşimlerine dayalı bir kromatografi tekniğidir. Hareketli faz, genellikle farklı tuz konsantrasyonlarına ve pH değerlerine sahip bir sıvıdır. İyonlar, sabit fazdaki yüklerine bağlı olarak hareketli fazda farklı hızlarda hareket ederler.

Boyut İskalama Kromatografisi (SEC): SEC, molekül boyutuna dayalı bir kromatografi tekniğidir. Sabit faz, farklı gözenek boyutlarına sahip bir jelden oluşur. Daha büyük moleküller, daha küçük gözeneklere daha az girebildikleri için hareketli fazda daha hızlı hareket ederler.

Kromatografi teknikleri, son derece hassas ve seçicidir, bu da onları karmaşık karışımları çözmek ve bileşenlerini hassas bir şekilde belirlemek için değerli kılar. Sağlık, çevre ve endüstriyel uygulamalarda yaygın olarak kullanılmaktadırlar.