Kutadgu Bilig’e nazaran malumat insana neler kazandırır ve adamın itibarına tesirleri nelerdir?

“Bilgilinin lafı toprak için su gibidir, su verilince yerden nimet menfaat.Bilgisiz adamın gönlü sahil gibidir, dere aksa dolmaz, orada ot ve yem bitmez.Bilginin değerini sadece bilinçli bilir, akıla saygı ise bilgiden dolayıdır.”

Yusuf Has Hacip

Bilgi ve bilinçli bulunmaz hint kumaşı gibidir. Çok değerlidir. Bilgili kişilerin ağızlarından çıkan laflar değerlendirilebilirse ortaya oldukca değerli şeyler çıkartabilir. Ayrıca insan bu hayatta tecrübeli olmasıyla birlikte azca zarar görür. İnsan yaşamı ise herşeyi deneyim edebilecek kadar uzun değildir. Bu sebeple başkalarının tecrübelerini de kendimize deneyim edinmeliyiz. Başkalarının tecrübeleri mevzusunda ise ne olursa olsun bilinçli insanları seçmeliyiz. Örneğin elimizi ateş koyduğumuzda yanar değil mi? Denedik mi hayır. Büyüklerimizin, bizlerden daha bilinçli insanların ağızlarından çıkan bu uyarma dikkate aldığımız için elimizle ateşe dokunduğumuzda yandığını canımızın acıdığını hissederiz. İşte aynen ateş örneğinde olduğu benzer biçimde bilinçli insanların ağzından çıkan her malumat bizim faydamızadır. O sebeple değerlidir.

Her şey bir fikirle başlar. Günümüzde evvelinde icad edilmiş ve şuan kullanmakta olduğumuz her şey bir fikrin sonucunda ortaya çıkmıştır. Bilgili insanlarda bizlerin ortaya güzel şeyler çıkartabileceği fikirlerin ana kaynağıdır.  Yukarıda lafda su verilince yerden nimet menfaat bölümü ile bu anlatılmıştır.  Bilgisiz insan lafı ise ne kadar konuşursa konuşsun hiçbir işe yaramaz. Kimseye bir faydası dokunmaz. Anlık gülüp geçilebilecek, incir çekirdeğini bile dolduracak kadar bilgiye haiz olmayan boş boş kelimelerden kaynaklanır cahil insanların ağzından çıkan laflar.